bazen hayatın gerçeklerini görebilmek için yalnız kalmak iyidir. önemli olan, yalnız kalmaktansa yanlış insanlarla, yanlış yolda olmayı tercih etmemektir

''çok kötülüğe uğramış ,desteği ve yardım edeni bulunmayan''kişinin içinde bulunduğu hazin durumu anlatmak için''ölmüş de ağlayanı yok''deriz.genellikle bu atasözü,ters giden işlerini bir türlü düzeltemeyen ve hayata tutunurken kimseden destek göremeyen kişilerden bahsederken kullanırız.

Kuranı kerim'de tefekküre dahil birçok ayet vardır.
Peygamber efendimiz'de gece teheccüd vakti mübarek sakallarını tutar gökyüzüne bakar ve şöyle derdi ; "sen bu alemi boşuna yaratmadın seni bütün eksiklerden uzak tutarım" diye âlemi temaşa ederdi.

İmam gazali ra göğe bakmanın faydalarından bahseder;
- Allah'ı hatırlatır
-hüznü ve kederi giderir
-vesveseleri azaltır
-aşıkları teselli eder
-kalpte allah'ın büyüklüğünü yayar
Diyerek bizi tefekküre davet eder.

Aziz Mahmud Hüdayi hazretleri de İstanbul'un yüksekce bir yerine çıkıp şunları söylemiş insan gafil olmamasını şu dizilerle dile getirmiştir;
Nedir bu ellere ayak,
Nedir bu dillere dudak,
Aç gözünü ibretle bak,
Âlem bir temaşagâh imiş.”

kişinin yetenek veya becerilerinin olmaması veya yetersiz olması anlamına gelir. Bu nedenle "cibiliyetsiz" kelimesi, bir kişinin belirli bir işi yapmak için gerekli olan yetenek ve becerilerden yoksun olduğunu ifade etmek için kullanılır. "Cibiliyetsiz" kelimesi, bir kişinin işinde başarısız olduğu veya sorumluluklarını yerine getiremediği durumlarda da kullanılabilir.

o,(kur'an) imanımızdır. ona iman ederek allah'ı ve peygamber'ini bulduk.cenneti ve cehennemi tanıdık.ölümün,hayatın sırlarını anladık.dirilmenin gereğine, hesabın inceliğine iman ettik. asırlar öncesini anlattı,o günlerde yaşamış gibi hissettik.devirler sonrasından söz etti,görür gibi yaşar gibi olduk.göremediğimizi gösterdi,duyamadığımızı duyurdu.ona iman edip kendimizi bulduk.aslımızı geleceğimizi öğrendik.ona iman ettik. ibadetten lezzet aldık.o bize yalvarmayı ,ağlayıp istemeyi öğretti.onunla dua ettik.eğer kaynağı kur'an ise tarihten teknolojiden,bilimden bir destek almadan ''o kesin,doğru olandır''demeyi öğrendik.

İnancımız odur ki söz, hayatidir..

Türkçe'de "iyi niyetli düşünce, olumlu tahmin" anlamına gelir. Kelimenin harfiyen anlamı "iyi zan" veya "güzel düşünce" dir. Bir başkasının nedenini bilmeden önce, kişinin olumlu veya iyi niyetli düşüncelerle yaklaşması ve onu olumlu bir şekilde yargılamasıdır.

kahraman ecdadımızın kanları ve canları pahasına savaşarak istiklal harbi vermesi suretiyle kurulan şanlı cumhuriyetimizin 1. Yüzyılını tamamladığı bugünlerde işbu lügatimiz kurulmuş bulunuyor. Yolu açık bahtı aydınlık olsun.

türk'celugat'ın tüm okur ve yazarlar için kıymetli bir yer olmasını arzu ediyoruz. Bunun için gereken azim, fedakârlık ve kararlılığı göstereceğimizin bilinmesini isteriz. Kusursuzluk iddiasında değiliz fakat okur ile yazarlarımıza karşı samimi ve dürüst olma çabasındayız.

Türk'celugat büyük Türk milleti'nin sinesinden çıkan fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür vatansever fertler tarafından kurulmuş bir mecra olup esasen bir millet inisiyatifidir. Dolayısıyla bu platformda Türk milleti'nin aleyhine hiçbir görüş yer almayacaktır.

Sözlük vb. internet ortamında halihazırda mevcut platformlar incelendiğinde; bu platformların sıhhatli ortamlar olmadıkları, genellikle millet hayatı aleyhine bir yön tuttukları, bu platformlarda Türkiye lehine bilgi ve içerik üretilmediği, millet lehine yazılan görüşlerin yahut bu mecralara hâkim mahfillerin görüşlerine aykırı -entry- lerin ani ve organize bir şekilde çeşitli yol ve yöntemlerle tasfiye edildiği, sansür, hakaret, manipülasyon vb. temayüllerin bulunduğu, ciddiyetten uzak gündemlerin sürekli yer tuttuğu, açıkça görülmektedir. Buna karşılık tüm bu olumsuzluklara rağmen Türkiye'de doğmuş ''sözlük'' formatını değerli gören ve bu formata özgün bir yaklaşım getiren turk'celugat sıhhatli bir internet ortamı meydana getirmek adına ciddi, vatansever ve saygılı duruşu ile tertemiz bir mecra olacaktır.

Ayrıca sosyal medya incelendiğinde; karmakarışık bir kaos, linç kültürü, bir kısım zevatın ideolojik bağnazlığı, anlayışsızlık, saygısızlık, ön yargı, taassup, insanların kendilerini beğendirme kaygısı ile beyhude çabalara girişmesi ve daha pek çok olumsuzluk göze çarpmaktadır. Lügatimiz ise elbette bir sosyal medya değil fakat görüşlerin saygı çerçevesinde özgürce ifade edilebileceği bir mecra olması hasebiyle ahlaki ve hukuki bir düzende olacaktır. Lügatimizde kişilerin ve görüşlerin saygınlığını muhafaza adına tüm tedbirler alınacak böylelikle muteber bir bilgi kaynağı teşekkül ettirilmeye gayret edilecektir.

Tüm fikirler, fikir sahibi birey açısından saygın ve muteberdir. Fikirlerin çok veya az taraftar bulması kıymetleri için bir değer ifade etmez. Fikir vardır bir kişi dahi destekçisi olmaz fakat muteberdir. Fikir vardır milyonlarca kişi tarafından savunulur fakat gerçekte bir kıymeti harbiyesi yoktur. Bu itibarla sözlük formatı içerisinde görüş, fikir beyanı vb. vasıflı yazıların yazar dışındaki bireyler tarafından beğenilip beğenilmeme durumuna göre içerik meydana getirilmesi, puanlama sistemi vb. araçların kullanılması kanaatimizce fikirlere saygısızlıktır. Bu sebeplerle lügatimizde puanlama sistemi yoktur. Bu suretle lügatimizi popülarite hastalığından, yazarların kendilerini beğendirme kaygısından ve halk dalkavukluğundan uzak tutmayı amaçlıyoruz.

Lügatimizde yazar olmak isteyen tüm fertlerimiz görüş, yorum, tanım vb. nitelikte her türlü içeriği ''yazı'' adı altında serd edebilecektir. Şöyle ki; lügatimize kayıt olan her bir ferdimiz öncelikle ''okur'' vasfında olacak, ''yazar'' olmak isteyen okurlarımız ise lügatimize 3 yazı giriş yapmak suretiyle bu imkânı elde edebilecek. Yazıları onaylanan okurlarımız ''yazar'' statüsüne kavuşacak ve diledikleri yazıları hür bir şekilde ortaya koyabilecekler.

Lügatimiz hiçbir kişi veya kurum tarafından fonlanmamaktadır. Hiçbir kişi, kurum, siyasi parti, cemaat, tarikat, camia vb. yapıya bağlı değildir. Fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür tüm fertlerimiz diledikleri yazıyı lügatimize sunabilecek. Böylelikle sıhhatli bilgilenme ortamının neşet edeceği ümidini taşımaktayız. Tüm okur ve yazarlarımıza saygılarımızı sunarız. Turk'ce lügat hayırlı ve ömürlü olsun.

günümüzde müslüman şahsiyeti ile islam'ın ilk döneminde ki müslüman şahsiyeti arasında büyük ölçüde farklı ve uzaklaştığımızı düşünüyorum.o şahsiyet sahipleri ,hayatın her alanında islam'ın canlı örnekleriydi.
şahsiyet akıl,ruh,iman ile oluşur.abdullah ibn mesud boyu kısa bir sahabi idi ama o imanıyla oluşturduğu şahsiyeti ile kafirlerin bulunduğu kabe'ye gidip açık bi şekilde korkmadan imanın kendisine verdiği güçle tüm zerresiyle rahman süresi okuyorak açıkca kafirlerden korkmadığını dile getirmiş.o yüzden şahsiyet sahibi olan mehmet akif ersoy'un korkma diye başlayan istiklal marşı'nı yazarken nereden ilham aldığını açıkca görebiliriz.korkma demek ''üzülme ! allah bizimle beraberdir'' demektir.işte ecdadımız bu ruhla bu inançla şahsiyetini ortaya koymuştur.
müslüman önce düşünce sistemini islamileştirmesi gerekir.hayatın manasını ve hayat içindeki görevini kulluğunu idrak ederek kamil manada o zaman müslüman olur.
peki ne oldu da bizim şahsiyetimiz zayıfladı neden günümüzde bunu kaybettik elbette bunun bir takım sebepleri vardır ;
1- allah korkusunun zayıflaması;
''kul,sakıncalı olana düşme korkusuyla,sakıncalı olmayanı da terketmedikçe müttakilerden sayılmaz'' buyuruyor peygamber efendimiz sav.
2-ahiretlik işleri ertelemek dünya'ya aşırı bağlanmak;
ilk müslümanları değerli kılan kahraman ve büyük insan yapan şey dünyada dinlenen bir yolcu misali düşünerek ona göre hareket etmeleridir.''dünya onların ahiret bizim olsun ey ömer istemez misin ? peygamber efendimizin sözü ne kadar da güzeldir değil mi ?
3-rızık konusu ;
rızık korkusu kula kulluk yaptırır allah korusun.böyle davranan nasıl şahsiyetli olur ki düşünmek lazım.
4-eğitimin bozulması.(yazar: bulut bey))

Bugün yani Hristiyan takvimine göre 22 mart 2023. Samiha ayverdi hanımefendinin ölüm yıldönümü.

Samiha hanım kubbealtı akademisi kültür ve sanat vakfı'nın kurucularından birisi. Yazar ve mütefekkir. Çok değerli kitapları var. Güzel, akıcı ve temiz bir türkçe ile yazmış rahmetli. Türkçe zevki itibariyle okunması icap eden kitaplar kanaatindeyim. Türk edebiyatında nevi şahsına münhasır üslubu, temiz türkçesi ile rahmetli samiha hanım'ın müstesna bir yeri var. Tüm kitapları okunmalı. Allah rahmet eylesin.

Milli şuur nedir bunu iyi anlamamız lazım. "Tefsirler bize milli şuur vermez" veya "tefsirin böyle bir işlevi olmak zorunda değil" tezi öne sürülüyor.

vatan müdafaası dolayısıyla değil doğrudan din-i mübin-i islam'ın müdafaasıdır. Ne diyor Mehmet akif. Bedrin aslanları ancak bu kadar şanlı idi. Yani siz - kahraman Türk ordusu- siz öyle şereflisiniz ki bedrin aslanları bir siz iki. Bu şuurdan bahsediyoruz. Bahsettiğimiz hususların tamamı cihad ile bağlantılı hususlar.

Biz milli şuur derken kimlik derken doğrudan müslümanlıktan bahsediyoruz. Yoksa kemalizmden değil. Bunu ıskalarsak "seyyid kutup'un yazdıkları biz Müslüman türkleri pek de alakadar etmeyen hususlardır, bizim kendi değerlerimiz var biz önce bunları bir anlayalım kimliğimizi bilelim " sözüne muhalefet ederiz.

İstiklal harbi doğrudan cihaddır. Bunu kavramamız çok hayati bir mesele. İstiklal harbi birileri kemalist inkılaplar yapsın falan filan diye yapılmış bir şey değil. Bunun böyle olduğunu bu tezden menfaati olanlar öne sürebilir. Biz şehidoğulları olarak şehid ecdadımızın bu harbi niçin verdiğini adımızı nasıl biliyorsak öyle biliyoruz. İstiklal harbi " değmesin mabedimin göğsüne namahrem eli" parolası ile kafire karşı boğaz boğaza verilmiş bir harptir. Bunun değeri kıymeti elbette mısır'da bir zaman yaşanan siyasi hadiselerden çok daha üstte. Bizim için böyle. Böyle olmak zorunda. Yoksa bizi bu Anadolu'da yutarlar. Biz zihniyet olarak yükselmez isek bizi tarumar edecek bütün imkanlar hazır, bu imkanlarını istimal edecekler zamanı gelince hiç şüphesiz ederler.

Kılıçdaroğlu hdp ile görüşecekmiş. Tam da kendilerinden beklenen bir hareket. Çapı ne ola ki başka ne iş yapsın.

allah'ın kanunlarından biri de biz kullarının dünya hayatında adımlaya adımlaya yürümeleridir.yol almak için de yükselmek için de sıçrama şeklinde tabii olarak bir yöntem yoktur.günlük hayatımızdan örnek verecek olursak,bebeğin ''yürür''duruma gelmesini beklemek acelecilik olacağı gibi kullarında istedikleri şeylere kavuşmalarıda böyle bi durum söz konusudur.herşey vakti olur.vakti de gelmeyen şey ise belki o an bizim için hayır olmayabilir.bizler aceleci olamayız çünkü, ağır ve temkinli hareket etmek allah'tan acelecilik ise şeytandandır.biz bunu bilir buna iman ederiz.

ekmek örneğini de hepimiz çok biliriz süreç şöyle;
buğday ekecek,harman yapacak,değirmen kuracak,su bulacak,hamur yapacak,maya katacak,bekleyecek ve pişirecek.pişirirken de başında olacak.bu süreci iyi oluşturabilen ekmek yer.karnı doyar ve şükreder.bu ekmek örneğini alıp hayatın her alanına uyarlayabiliriz.iyi bir yuva kurmak,salih çocuk yetiştirmek,mümin bir toplum oluşturmayı ekmek örneği ile aynısını uyarlamak zorundayız.
böyle yapmadığımız zaman ne oluyor biliyor musunuz ? hemen isyan ediyoruz neden böyle oluyor demeye başlıyoruz.allah bizi acelesi yarattı hilkatimiz bu,bizler hemen sonuç görmek isteriz.herşey istediğimiz gibi olsun beklemeye başlarız.çabuk kırılır.çabuk dökülür bir yapımız vardır.hiç sabırlı değiliz maalesef. sabır imanın yarısıdır bunu kavrayınca herşey yolunda olacaktır.

şunu unutmayalım, allah için hiç bir durum zor değildir.sonuçları bizi ürketmesin,plandığımız şeyler istediğimiz gibi olmazsa erimeyelim,yılmayalım.
sefer bizden zafer allah'tan..

Nesil ve hayırdan kesilmiş.
Allahü teala, Kur'an-ı kerimde mealen buyurdu ki:
(Habibim) gerçekten biz sana Kevser'i verdik. O halde (buna şükür olarak) namaz kıl ve kurban kes. Sana buğzeden, düşmanlık eden yok mu? İşte asıl ebter odur. (Sana gelince Habibim; senin temiz neslin, şan ve şerefin kıyamete kadar devam edecektir.) (Kevser suresi: 1-3)
Resulullah efendimizin Hadicet-ül-Kübra'dan olan son erkek çocuğu vefat edince, As bin Vail'in; "Muhammed ebter oldu" demesi üzerine; Kevser suresi gelerek, Allahü teala As bin Vail kafirine, cevab verdi. (İbn-i Abbas, Taberi, Kurtubi)

İstiklal marşımızın şairi. Büyük bir adam. Bir kahraman. Bir önder. Baştan aşağı şahsiyet. Büyük türk milletinin büyük şairi. Türk ideolojisini tecessüm ettiren metni kaleme aldı 102 yıl önce. En zor zamanda "korkma" dedi. Tıpkı hicret yolunda peygamber efendimiz (sav)'in ebubekir efendimize dediği gibi. "korkma Allah bizimle beraber". Akif de Türk milletine ve kahraman ordumuza "korkma Allah bizimle" dedi istiklal marşı ile. İstiklal harbimiz bu ruh, bu imanla kazanıldı.

Sonra ne oldu. Akif canından çok sevdiği Türkiye' den ayrılmak zorunda kaldı. Artık ahirete irtihalini yakın görünce vatanında canını teslim etmek üzere ancak dönebildi. Bunu iyi anlamamız lazım. İstiklal harbimizin en önemli kahramanlarından birisi acaba ne olmuş da vatan topraklarından ayrılmak durumunda kalmış. Daha nice nice sorular. Bu soruları sormalı ve cevaplarını anlamaya çalışmalıyız. Belki daha az zoka yutarız diye. Tabi ideal olanı hiç zoka yutmamaktır.

Mesela albay deli halit niçin meclis koridorunda vurulmuş.
Ali şükrü bey niçin bir suikaste kurban gitmiş.
Bunlar benzer sorulardır.

sözlükte ''erkek kardeş,arkadaş,yoldaş,dost,ortak''anlamlarına gelen ah kelimesinin çoğuludur.tasavvufta ,aynı şeyhe bağlı olan müridler,aynı tarikatın veya tarikat kolunun mensupları anlamında kullanılmaktır.kur'an'da mü'minlerin birbirinin kardeşi olduğu ifade edilimiş(hucurat 10.ayet) peygamber efendimiz de müslümanların din kardeşliğine bağlı kalmaya çağırmıştır.sufiler ,ilk dönemlerden itibaren birbirlerine kardeş gözüyle bakmışlardır.

Dede, büyük baba, ana ve babanın babalarıyla onların yukarıya doğru uzanan babaları. Çoğulu "ecdâd" anlamına gelir.

İslam'ın irfan ve ahlaki boyutunu ifade eden tasavvuf, herşeyden önce başta ülkemizde olmak üzere islam dünyasını olumlu yönden etkilemiş ve nice kafirler Müslüman olmuşlardı.eğer tasavvuf ehil kişiler tarafından temsil edildiği sürece bu muhteşem güzel gelenek devam edecektir.tabi ne kadar kuran ve sünnete ters davranıp sapıtanlar olmuşsa zamanında olduğu gibi günümüzde de bunlara karşı hakiki gerçek Sufi ehilleri bu sapıtanlarla mücadele etmektedir.
Tasavvuf,dünya ile ilgili şeylerden azla yetinmeyi,tümüyle Allah'a yönelme, dünyevi arzulara karşı sabretme,kalbi temizleme ve Allah'a daima yönelmek onu daima zikretmek ve şeriata tabi olma gibi özellikler üzerine kurulu bir hâl ve ilimdir.bu ilim dalı ve hal ilmi kuran ve sünnete
baktığımız zaman sabır ,Şükür tevekkül,Allah'a bağlılık rıza ,tevbe dünya bağlanmamak gibi kavramları rahatca görebiliriz. Tasavvuf ilminin sistemeşmesi ve bir ilim dalı olarak ortaya çıkması 9. Asırdan itibaren İslami ilimler arasında yer almaya başlamıştır.
İlk sûfi müellifler tasavvufu hiçbir şekilde Kur'an ve sünnetten ayrı ve bağımsız görmemişlerdir.mesela serrâc,kuşeyri,hücrîvî,gazali ilk müellifler bu ilmi ehli sünnet anlayışına uygunluğunu göstermeyi amaç edinmişlerdir.
Cüneyd bağdadi tasavvuf nedir sorusuna "bizim bu ilmimiz Kur'an ve sünnet'le sınırlıdır" demiştir.
Yine tasavvuf'un Kur'an ve sünnet temelli olduğu tarikatlar dönenimde de devam ettiğini biliyoruz.başka bi yazımızda da kısaca tarikatların oluşum sürecinden bahsederiz.çünkü bu bir ilimdir bir kaç kelamla bitmez.

Lugat diyince akla türkce lugat gelir :)

Lugatli Türk
Lugatli ve kıratlı. Ne demek istiyorum. Şunu demek istiyorum. Kavramlar bir şahsiyetin zihniyetini belirler. Zihniyet ise fiiliyatını. Biz kendi kelimelerimiz ile kendi kavramlarımız ile düşünüp eylediğimizde bir değere ulaşırız. Başkalarının özellikle gavurların kavramları ile düşünüp eyler isek değersizleşiriz. Kıratımız kalmaz. Çapımız daralır. Çünkü müslümanlık herşeyden önce bir zihniyettir. Ne demişti şair: "gavurun aklı olsa Müslüman olurdu."

ebabil kelimesini hepimiz biliriz kuranı kerim'de fil süresinde zikredilir.
sürü sürü,bölük,grup grup peş peşe,gelen demektir.
yemen valisi ebrehe,ordusu ve fiilleriyle ka'beyi yıkmak için gelip beytullah'ı kuşatınca allah üzerlerine sürü sürü,ardı ardına gelen kuşlar (tayran ebabil) göndermiştir.bu sürü sürü kuşlardan her biri; biri ağzında ikisi de ayaklarında olmak üzere mercimek ve fındık büyüklüğünde üçer taş atarak ebrehe'nin ordusunu perişan etmiştir,darmadağın yapmıştır.
kur'an'ı kerim'de anlatıldığı gibi ebrehe ve ordusu helak olmuştur.

dursun ali erzincanlı bi şiirin'de şöyle der;

Kabe yalnız değil Kabe sahipsiz değil
Ve haykırıyor Kabe hani nerde ordunuz
Hani gururlanıyordunuz
Hani kaçış yurdunuz
Hem nereye kaçıyorsunuz
Takip eden Allah
Nereye kaçacaksınız
Takip eden Allah
Bugün fil ordusundan bu azabı tatmayan hiç kimse kalmayacak
Ebrehe mağlup galip olan Allah
Biliniz ki sonunuz alevli bir ahtır
İmtikam alanların en hayırlısı Allahtır (şiir Kaynağı: Musixmatch)

Bir gün Hz ömer medine sokaklarında gezerken bir evden kıyameti anlatan ayetlerin okunduğunu duyar ve kulak verir hz ömer , sonra dinlemeye başlar "gök yarıldığı zaman " (inşikak 1)ayetini duyunca devesinde iner duvara sırtını yaslar ve o muhteşem sözü söyler 'keşke anam beni doğurmasaydı' diyerek evine gider bi süre evinde rahatsız olarak yatar halife ömer (ra)

AdSense, Google tarafından sunulan bir reklam yayınlama programıdır. İnternet siteleri sahipleri ve youtube kanalları, AdSense'e kaydolarak sitelerinde Google reklamlarını yayınlayabilirler. Bu reklamlar, sitenin içeriğine uygun şekilde otomatik olarak belirlenir ve ziyaretçilerin tıkladığı veya görüntülediği her reklam için sitenin sahibi para kazanır.

''sebeb-i hikmet'' kavramı.

emekli maaşları artacakmış. en düşük emekli maaşı 7.500 TL olacakmış. güzel. çok güzel. neden 10 bin lira olmadı da 7500 oldu. o da ayrı bir bahis. bu devletin parası kalmış mı da böyle arpalık gibi dağıtılıyor. nerede bu paranın karşılığı. önce eyt sonra emekli maaşına zam. milleti aylaklığa alıştırmaktır bu işler. akp'nin iktidara gelmesi ülkenin sosyal güvenlik sisteminin sağlıklı işlemesinden daha mı önemli. ondan sonra primlere zam geliyor. kim ödüyor bu primleri. vatandaş ödemiyor mu. uzaylılar mı ödüyor bu primleri. genç neslin ülkeden nefret etmesi için herşey yapılıyor. ama her şey. adaletsizlik, liyakatsizlik, adam kayırma, torpil... daha neler neler. bu ülkeyi kimileri yaşanmaz hale getirmek istiyor. kim için yaşanmaz hale getiriyorlar. türkler için. yoksa yabancılar bu ülkede çok güzel yaşıyor. gayrimüslim olup da müslümanım diye ortada dolaşan zengin kesim çok güzel yaşıyor. aman iyi yaşasınlar. türkler mi. hiç önemli değil türkler değil mi. zaten türk lafını duyunca adamlara bir haller oluyor. o yüzden türkler ne olmuş ne olmamış hiç önemli değil.

müslüman olmadığı halde müslüman gibi görünen,müminleri inandıkları dini değerlerden soğutup uzaklaştırmaya ve onları ifsat etmeye çalışan kimseler için kullanılan bir terimdir.

bugün görüyoruz ki; dinimize,kutsalımıza,değerlerimize,küfreden kulak asan basit gören açıkca ben zındığım demekten çekinip dinimize küfreden kimseler müslüman için kafirden daha tehlikelidir.